■ ساختمان هوشمند یعنی چه؟ بخش عمومی

ساختمان هوشمند یعنی چه؟

در ساختمان هوشمند، امکان اطلاع‌یافتن از وضعیت کلیه وسایل الکتریکی و کنترل آنها وجود دارد. مثلا پس از اتمام کار ماشین لباسشویی هشداری مبنی بر اتمام کار به اطلاع می‌رسد، هنگام استفاده از جاروبرقی با به صدا در‌آمدن زنگ تلفن یا آیفون جارو به صورت خودکار خاموش می‌شود. بدین صورت احتمال نشنیدن صدای زنگ تلفن هنگام کار با وسایل خانگی پر‌صدا یا به علت زیاد بودن صدای موسیقی، در ساختمان هوشمند عملا منتفی است. همچنین در صورت باز ماندن در یخچال به مصرف‌کننده اخطار لازم داده می‌شود.

در شرایط بحرانی از جمله آتش سوزی، آب‌گرفتگی و سرقت، ساختمان هوشمند اخطارهایی اعلام می‌کند که می‌تواند سهم بسزایی در پیشگیری از وقوع خرابی یا بیشتر شدن آن ایفا کند، دسترسی و کنترل امکانات در ساختمان هوشمند از راه‌های صفحه کنترل مرکزی، امواج رادیویی و کنترل از راه دور میسر می‌شود
گروه مسکن- با توجه به اینکه فلسفه اصلى تکنولوژى ساختمان هوشمند براساس محوریت بخشیدن به شخص استفاده‌کننده و نیازهاى او پایه‌ریزى شده است، بنابراین این تکنولوژی به درخواست‌هاى امروز و آینده پاسخى ساده و مناسب می‌دهد و قابلیت هماهنگ شدن با تکنولوژی‌هاى بعدى را دارا است، ضمن اینکه تکنولوژى ساختمان هوشمند امکانات متنوع و گسترده‌اى در اختیار کاربران مى‌گذارد که هر شخص نسبت به علاقه و سلیقه خود می‌تواند از تمامی‌یا تنها بخشى از آن بهره‌مند شوند.
به گزارش دنیای اقتصاد، با کمک این تکنولوژى تمامی‌‌وسایل و تجهیزات داخل ساختمان، بر حسب خصوصیات محل و نیاز استفاده ‌کنندگان، توسط صفحه‌اى نمایش داده شده و از همانجا قابل کنترل و مدیریت هستند. همچنین ویژگى منحصر به فرد این تکنولوژى، ایجاد هماهنگى و یکپارچه‌سازی بین کلیه سیستم‌هایى است که تاکنون به صورت منفرد استفاده می‌شده‌اند و بدین ترتیب در محدوده وسیعى امکان طراحى، نصب و استفاده می‌دهد، ضمن اینکه در کنار ایجاد راحتى و امنیت بیشتر، صرفه‌جویى در مصرف انرژى نیز از این طریق در ساختمان‌ها محقق خواهد شد.
مزایای استفاده از ساختمان‌های هوشمند
ساختمان هوشمند با استفاده از اتوماسیون و بر عهده گرفتن برخی کارهای تکراری راحتی بیشتری برای ساکنین خود به ارمغان می‌آورد. از طرف دیگر، برای ایجاد فضای دلخواه در ساختمان هوشمند تنها یک اشاره کافی است. سنسورها وظیفه تنظیم دقیق محیط را بر عهده می‌گیرند. استفاده از یک نرم افزار کارآمد با User Interface ساده و چند زبانه (از جمله فارسی) برای کنترل کلیه تجهیزات، مزیت دیگری است که موجب سادگی زندگی در ساختمان هوشمند می‌شود، ضمنا کار با این نرم‌افزار نیاز به هیچ آموزش خاصی ندارد.
ایمنی
در شرایط بحرانی از جمله آتش سوزی، آب‌گرفتگی و سرقت، ساختمان هوشمند اخطارهایی اعلام می‌کند که می‌تواند سهم بسزایی در پیشگیری از وقوع خرابی یا بیشتر شدن آن ایفا کند. ویژگی خاص دزدگیر در منطقه‌بندی (‌Zone‌) فضاهای تحت پوشش، استفاده از سنسور دقیق تشخیص حضور شخص، حسگر اثر انگشت و همچنین کنترل و ضبط تصاویر دوربین‌های مدار‌بسته به صورت دیجیتال، ایمنی را برای منازل به شکل چشمگیری بالا می‌برد.
انعطاف‌پذیری در اجرا و استفاده از خصوصیات شاخص تکنولوژی هوشمند است. با استفاده از ابزاری که این تکنولوژی در اختیار قرار می‌دهد، برای اضافه کردن این امکانات به منازل موجود در اکثر موارد نیاز به سیم‌کشی مجدد و تعویض تجهیزات موجود در ساختمان وجود ندارد. استفاده از کلیدها و صفحات نمایش هوشمند برای برنامه‌ریزی و اجرای دستورات، امکان کنترل با استفاده از Remote Control از داخل ساختمان و یا با تلفن‌همراه، همگی ساکنان را برای دسترسی به امکانات ساختمان یاری می‌کنند.
صرفه‌جویی در مصرف انرژی
مدیریت مصرف انرژی در ساختمان هوشمند تاثیر بسزایی در صرفه‌جویی مصرف انرژی دارد. وابسته کردن نور و سیستم تهویه به حضور شخص و برنامه‌ریزی بهینه دمای اتاق‌ها در ساعات مختلف شبانه‌روز از مصادیق مدیریت مصرف انرژی هستند. همچنین جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب به داخل ساختمان در تابستان توسط کنترل اتوماتیک پرده و کرکره، سبب صرفه‌جویی در مصرف انرژی الکتریکی برای دستگاه‌های سرمایشی می‌شود. سیستم‌های روشنایی، ایمنی، در، پنجره، پرده، کرکره و سایه‌بان، گرمایشی، سرمایشی و تهویه مطبوع، صوتی‌، تصویری، آیفون تصویری، آبیاری خودکار، کنترل تاسیسات استخر، سونا و جکوزی و سیستم‌های ارتباطی (تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال و اینترنت) و وسایل الکتریکی از مهم‌ترین وسایل و تجهیزات قابل کنترل در ساختمان‌های هوشمند هستند.
روشنایی
در ساختمان هوشمند منابع نور اعم از چراغ سقفی، دیواری، رومیزی، چراغ‌های رنگی تزئینی، فلورسنت و لامپ‌های LED همگی به تفکیک یا گروهی قابل کنترل هستند. بنابراین با این روش می‌توان بدون نیاز به سرکشی به تمامی‌چراغ‌ها، از وضعیت تک‌تک آنها مطلع شد و آنها را «روشن- خاموش» یا «Dim» کرد.
سیستم ایمنی
ساختمان هوشمند قابلیت مدیریت سیستم دزدگیر، دوربین‌های مداربسته و حسگر اثر‌انگشت (Biometric System) را دارا است. از مزیت‌های اصلی آن می‌توان دقت بالا، قابلیت کنترل از راه دور، امکان ارسال SMS به روی تلفن‌همراه‌، منطقه‌بندی فضای تحت‌پوشش (‌Zone‌) و تشخیص دود و آب‌گرفتگی را نام برد.
در، پنجره، پرده، کرکره و سایه‌بان
با یک لمس روی صفحه کنترل، پرده و کرکره (نصب شده در داخل یا خارج) و سایبان‌ها به سادگی قابل کنترل هستند. همچنین می‌توان هنگام ترک ساختمان با یک نگاه به صفحه نمایش از وضعیت باز و بسته بودن کلیه درها و پنجره‌ها آگاه شد، ضمن اینکه کنترل درها با استفاده از حسگر اثر انگشت و کارت‌های مغناطیسی به صورت مرکزی، علاوه بر ایجاد ایمنی بیشتر امکان طبقه‌بندی و زمان‌بندی دسترسی به ساختمان را به وجود می‌آورد.
سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و تهویه مطبوع
در ساختمان هوشمند، می‌توان دمای اتاق‌ها را به تفکیک و به طبع نیاز تنظیم کرد. همچنین مشروط کردن رویه کار سیستم به حضور ساکنین در ساختمان، تاثیر بسزایی در کاهش مصرف انرژی خواهد دارد.
سیستم صوتی‌، تصویری
در ساختمان هوشمند استفاده از آرشیو موسیقی و فیلم به طبع سلیقه شخصی و به تفکیک از هر اتاق امکان‌پذیر است. آرشیو موسیقی و فیلم شامل: DVD ، CD ، Radio ، TV ، DVB، Sound Box و ... که از آن در تمام اتاق‌های ساختمان بدون نقل و انتقال دستگاه و یا حتی CD و DVD مورد نظر استفاده می‌شود.
آیفون تصویری
با به صدا در‌آمدن آیفون، تصویر مراجعه‌کننده در صورت تمایل فقط روی صفحه نمایش مورد‌نظر و یا روی کلیه صفحات نمایش منعکس می‌شود. همچنین هنگامی که ساکنین در ساختمان حضور ندارند، تصویر و زمان مراجعه ثبت شده و پس از بازگشت می‌توان از آن مطلع شد.
سیستم آبیاری خودکار
آبیاری گل و گیاه، تنظیم فواره و آبشارهای مصنوعی از طریق صفحه کنترل به سادگی قابل کنترل هستند. همچنین ساختمان هوشمند می‌تواند کنترل، آبیاری گل و گیاه در حیاط و یا داخل ساختمان را به‌طور خودکار طبق برنامه از پیش تعیین شده عهده دار شود. برای مثال هر غروب در صورت پایین‌تر بودن رطوبت چمن از 33‌درصد سیستم آبیاری به شکل خودکار به کار می‌افتد.
کنترل تاسیسات استخر، سونا و جکوزی
در ساختمان هوشمند، روشن کردن و تعیین حرارت سونا، اطلاع یافتن از زمان رسیدن سونا به دمای مطلوب، خودکار کردن تصفیه استخر و یا جکوزی همگی به سادگی امکان‌پذیر است.
سیستم‌های ارتباطی
پشتیبانی از چند خط تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال، سرویس Caller ID و Fax از ویژگی‌های ساختمان هوشمند است. همچنین در محیط تحت پوشش می‌توان از تلفن تصویری (Telephony in house vider) استفاده کرد.
وسایل الکتریکی ساختمان
در ساختمان هوشمند، امکان اطلاع‌یافتن از وضعیت کلیه وسایل الکتریکی و کنترل آنها وجود دارد. مثلا پس از اتمام کار ماشین لباسشویی هشداری مبنی بر اتمام کار به اطلاع می‌رسد، هنگام استفاده از جاروبرقی با به صدا در‌آمدن زنگ تلفن یا آیفون، جارو به صورت خودکار خاموش می‌شود. بدین صورت احتمال نشنیدن صدای زنگ تلفن هنگام کار با وسایل خانگی پر‌صدا یا به علت زیاد بودن صدای موسیقی، در ساختمان هوشمند عملا منتفی است. همچنین در صورت باز ماندن در یخچال به مصرف‌کننده اخطار لازم داده می‌شود.
چگونگی دسترسی
دسترسی و کنترل امکانات در ساختمان هوشمند از راه‌های صفحه کنترل مرکزی، امواج رادیویی و کنترل از راه دور میسر می‌شود.
با یک صفحه کنترل مرکزی شما قادر به کنترل هوشمند تمامی‌ دستگاه‌های موجود در ساختمان و آگاهی از وضعیت کارکرد آنها هستید. صفحه نمایش مجهز به تکنولوژی لمسی (Touch Screen ) است که به راحتی در استفاده از آن می‌افزاید و برای استفاده احتیاج به وسیله ورودی دیگری نیست.
کنترل با استفاده از امواج رادیویی
با استفاده از این تکنولوژی امکان کنترل ساختمان هوشمند به صورت بی‌سیم (Wireless) وجود دارد. وسیله کنترلی می‌تواند یک PDA ، Tablet PC و یا یک Remote Control ساده رادیویی باشد. مزیت اصلی استفاده از RF نسبت به IRDA (تکنولوژی به کار رفته در کنترل‌های تلویزیون) کارکرد از مسافت‌های طولانی‌تر و عدم نیاز به دید مستقیم است.
کنترل از راه دور
ساختمان هوشمند، امکان اطلاع یافتن از وضعیت کنونی و کنترل ساختمان را از راه دور فراهم می‌کند. در این صورت می‌توان با استفاده از SMS‌، تلفن گویا ( Call Center‌) و یا از طریق اینترنت از این امکان بهره‌مند شد.
براساس نکاتی که مورد اشاره قرار گرفت، پیشنهاد می‌شود در شرایط کنونی که دولت عزم جدی برای ساخت ساختمان‌های مقاوم و صنعتی و توسعه ساخت و عرضه مسکن در کشور است، با صرف اندکی هزینه بیشتر برای احداث ساختمان‌های هوشمند علاوه‌بر ایمنی ساختمان‌ها در برابر حوادثی چون سرقت و آتش‌سوزی، گامی‌ موثر برای کاهش مصرف انرژی در کشور برداشته و انرژی بیشتری را برای آیندگان به ارث گذاشت